Cẩn Trọng Khi Dùng Kháng Sinh Cho Trẻ Viêm Tai Giữa Cấp

Theo Ths.Bs Nguyễn Xuân Đạt – chuyên gia Tai Mũi Họng tại Phòng khám Medassis, không phải mọi trường hợp viêm tai giữa cấp ở trẻ đều cần dùng kháng sinh như nhiều cha mẹ vẫn nghĩ. Bên cạnh đó, việc vệ sinh tai đúng cách cũng đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa và hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.

❗ Vì sao không nên lạm dụng kháng sinh?

Rất nhiều trường hợp viêm tai giữa cấp là do virus như RSV, cúm, rhinovirus… gây ra. Trong khi đó, kháng sinh chỉ có tác dụng với vi khuẩn – hoàn toàn không tiêu diệt được virus.

Việc sử dụng kháng sinh không đúng chỉ định có thể dẫn đến:

• Tăng nguy cơ kháng thuốc ở trẻ.

• Khiến bệnh dễ tái phát, kéo dài dai dẳng.

• Gây rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, hoặc phản ứng phụ khác.

🩺 Khi nào trẻ cần dùng kháng sinh?

Không phải mọi trường hợp trẻ bị viêm tai đều cần dùng thuốc. Bác sĩ sẽ cân nhắc kỹ dựa trên độ tuổi và triệu chứng:

• 👶 Trẻ dưới 6 tháng tuổi: thường cần điều trị kháng sinh ngay, vì nguy cơ biến chứng cao.

• 👧 Trẻ từ 6 tháng đến dưới 2 tuổi: cần dùng kháng sinh nếu bị viêm một hoặc cả hai bên tai, kèm sốt hoặc khó chịu.

• 👦 Trẻ từ 2 tuổi trở lên: chỉ sử dụng kháng sinh khi có dấu hiệu nặng như sốt cao, đau kéo dài, chảy mủ tai hoặc tổn thương lan rộng.

✅ Lưu ý khi sử dụng kháng sinh

Cha mẹ tuyệt đối không tự ý mua thuốc hoặc ngưng thuốc sớm khi thấy trẻ đỡ bệnh. Cần:

• Tuân thủ đúng đơn thuốc và liều lượng bác sĩ chỉ định.

• Theo dõi sát các phản ứng bất thường khi trẻ dùng thuốc.

• Đưa trẻ tái khám sau 3–5 ngày nếu không thấy cải thiện rõ rệt.

🧼 Vệ sinh tai đúng cách giúp phòng ngừa viêm tai giữa

Một yếu tố thường bị bỏ qua nhưng rất quan trọng là vệ sinh tai đúng cách. Tai trẻ em nhạy cảm, dễ tổn thương nếu vệ sinh sai cách.

Những điều cha mẹ cần lưu ý:

• Không dùng tăm bông hoặc vật nhọn ngoáy tai cho trẻ, vì dễ đẩy ráy tai vào sâu, gây tắc nghẽn hoặc tổn thương màng nhĩ.

• Chỉ nên vệ sinh tai vùng ngoài, dùng khăn mềm, sạch và lau nhẹ nhàng sau tắm.

• Không nên tự lấy ráy tai nếu không có chỉ định. Ráy tai có tác dụng bảo vệ ống tai khỏi vi khuẩn và bụi bẩn.

• Với trẻ từng bị viêm tai hoặc có nhiều ráy tai, nên đưa đi vệ sinh tai định kỳ tại cơ sở y tế uy tín.

💉 Phòng ngừa viêm tai giữa – Ngoài kháng sinh, cần chủ động hơn

• Tiêm đầy đủ các loại vắc-xin phòng viêm tai, như PCV (phế cầu), cúm…

• Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, bụi bẩn hoặc không khí ô nhiễm.

• Không dùng núm vú giả sau 6 tháng tuổi, vì có thể làm tăng nguy cơ viêm tai giữa.

• Điều trị dứt điểm các bệnh lý vùng mũi họng như cảm lạnh, viêm mũi dị ứng…

📌 Khi nào nên đưa trẻ đi khám?

Nếu trẻ có một trong các dấu hiệu sau, cha mẹ nên đưa trẻ đến bác sĩ tai mũi họng sớm:

• Đau tai, quấy khóc, hay giật tai liên tục.

• Chảy dịch tai, có mùi hôi.

• Sốt cao không rõ nguyên nhân.

• Nghe kém, phản ứng chậm với âm thanh.

____________