Subtotal $0.00
Viêm tai giữa là một bệnh lý tai mũi họng phổ biến ở trẻ nhỏ. Bệnh thường gặp nhất ở trẻ từ 6 tháng đến 3 tuổi. Căn bệnh này gây ra đau tai và sốt. Trẻ cũng có thể quấy khóc do khó chịu. Nếu không phát hiện kịp thời, viêm tai giữa có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. Cha mẹ cần hiểu rõ nguyên nhân gây bệnh. Điều này giúp họ chủ động phòng ngừa và chăm sóc sức khỏe cho trẻ.
Nguyên nhân gây viêm tai giữa ở trẻ em
Thống kê cho thấy, cứ 4 trẻ thì có 1 trẻ có thể bị tái phát nhiều lần.
Bệnh có thể khởi phát do virus, vi khuẩn, hoặc đồng thời cả hai. Trong nhóm vi khuẩn, những tác nhân gây bệnh thường gặp nhất gồm:
-
Streptococcus pneumoniae ( phế cầu khuẩn ) – nguyên nhân hàng đầu.
-
Haemophilus influenzae – đứng thứ hai về tần suất.
-
Moraxella catarrhalis – ít gặp hơn nhưng vẫn là một nguyên nhân đáng lưu ý.
NNhững tác nhân gây viêm tai giữa thường xâm nhập vào tai giữa. Chúng đi qua đường hô hấp trên của trẻ. Điều này xảy ra đặc biệt khi trẻ bị cảm lạnh. Trẻ cũng có thể bị viêm mũi họng hoặc các bệnh nhiễm trùng khác.
1. Hệ miễn dịch còn yếu, dễ mắc bệnh
Ở trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 5 tuổi, hệ miễn dịch vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. “Hàng rào bảo vệ” này còn mỏng và yếu, nên vi khuẩn, virus dễ dàng xâm nhập và gây bệnh.
Khi viêm tai giữa xuất phát từ cảm lạnh, trẻ thường có các dấu hiệu đi kèm:
-
Chảy nước mũi liên tục.
-
Nghẹt mũi, khó thở bằng mũi.
-
Ho, nhất là về đêm.
-
Có thể sốt và quấy khóc do đau tai.
Chỉ một đợt cảm lạnh tưởng chừng vô hại. Tuy nhiên, nếu sức đề kháng của trẻ kém, bệnh có thể biến chứng. Viêm tai giữa là một biến chứng phổ biến. Biến chứng này gây đau đớn cho trẻ. Nó cũng ảnh hưởng đến thính lực của trẻ.
2. Cấu trúc tai của trẻ chưa hoàn thiện
Cấu tạo của tai con người gồm 3 phần chính: tai ngoài, tai giữa và tai trong.
-
Tai ngoài: Gồm vành tai và ống tai, có nhiệm vụ thu nhận âm thanh từ môi trường.
-
Tai giữa: Nằm ngay phía sau màng nhĩ, là khoang chứa không khí và ba xương nhỏ cực kỳ quan trọng cho thính giác: xương búa (malleus), xương đe (incus) và xương bàn đạp (stapes). Những xương này giúp truyền rung động từ màng nhĩ vào tai trong. Đây cũng chính là vị trí thường xảy ra viêm tai giữa.
-
Tai trong: Chứa “mê cung” ốc tai – nơi biến đổi rung động thành tín hiệu điện để dây thần kinh thính giác truyền lên não, giúp chúng ta nghe được âm thanh.
Ngoài ra, giữa tai giữa và họng có một đường ống nhỏ gọi là vòi nhĩ (Eustachian tube). Vòi nhĩ có chức năng cân bằng áp suất và thoát dịch từ tai giữa xuống họng. Gần đó là VA (Vòm họng Adenoid) – mô lympho giúp chặn và tiêu diệt vi khuẩn, virus xâm nhập.
Điểm khác biệt ở trẻ nhỏ
-
Vòi nhĩ của trẻ ngắn hơn, nằm ngang hơn so với người lớn, khiến vi khuẩn và virus từ mũi họng dễ dàng “leo” lên tai giữa.
-
Đường ống hẹp hơn nên chỉ cần viêm mũi, sưng VA hoặc có dịch nhầy là dễ bị tắc nghẽn, khiến dịch ứ lại trong tai – môi trường lý tưởng cho vi khuẩn phát triển.
-
VA ở trẻ dễ phì đại, cản trở hoạt động của vòi nhĩ, làm tăng nguy cơ viêm tai giữa tái phát.
Lời khuyên cho phụ huynh
-
Giữ vệ sinh mũi họng cho trẻ, đặc biệt khi thời tiết thay đổi.
-
Điều trị dứt điểm viêm mũi, viêm họng để tránh vi khuẩn lây lan sang tai giữa.
-
Hạn chế để trẻ tiếp xúc khói thuốc lá hoặc môi trường ô nhiễm, vì chúng làm vòi nhĩ dễ bị viêm tắc.
3. Các yếu tố nguy cơ khiến trẻ dễ bị viêm tai giữa
Viêm tai giữa ở trẻ em không chỉ xuất phát từ cấu trúc tai chưa hoàn thiện, mà còn bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố nguy cơ khác. Dưới đây là những nguyên nhân cha mẹ cần đặc biệt lưu ý:
-
Tuổi: Trẻ từ 6 tháng đến 2 tuổi có nguy cơ cao nhất. Đây là giai đoạn hệ miễn dịch chưa phát triển hoàn chỉnh và vòi nhĩ ngắn, dễ cho vi khuẩn xâm nhập.
-
Tiền sử gia đình: Nếu cha mẹ hoặc anh chị từng bị viêm tai giữa nhiều lần khi còn nhỏ, trẻ cũng có khả năng mắc bệnh cao hơn.
-
Dị ứng: Các tác nhân gây dị ứng (bụi, phấn hoa, lông thú, nấm mốc…) có thể làm sưng viêm đường mũi và đường hô hấp trên, dẫn đến mô lympho (VA) phì đại. Khi VA to lên, vòi nhĩ dễ bị chặn, dịch không thoát được, tích tụ trong tai giữa, gây áp lực và viêm nhiễm.
-
Bệnh mạn tính: Trẻ mắc các bệnh mạn tính như hen suyễn, xơ nang, suy giảm miễn dịch hoặc bệnh hô hấp kéo dài thường dễ bị viêm tai giữa hơn do sức đề kháng yếu.
Triệu chứng viêm tai giữa ở trẻ
Viêm tai giữa có thể khiến trẻ khó chịu nhưng lại dễ bị nhầm với các bệnh thông thường khác như cảm cúm hay viêm họng, vì nhiều triệu chứng giống nhau: sốt, quấy khóc, chán ăn, mệt mỏi, tiêu chảy, ngủ không ngon.
Để cha mẹ dễ dàng nhận diện, dưới đây là những biểu hiện đặc trưng của viêm tai giữa mà cần chú ý:
-
Trẻ thường xuyên dụi hoặc kéo tai: Đây là phản ứng khi trẻ cảm thấy đau hoặc có áp lực trong tai giữa.
-
Có dịch bất thường chảy ra từ tai: Có thể là dịch trong, dịch mủ hoặc đôi khi lẫn máu – dấu hiệu cho thấy màng nhĩ có thể bị thủng.
Tràn dịch tai giữa là dấu hiệu then chốt và bắt buộc để xác định chẩn đoán viêm tai giữa.
-
Ù tai, nghe kém: Trẻ không phản ứng với âm thanh nhẹ, hoặc thường xuyên yêu cầu bật âm lượng lớn hơn bình thường.
Biểu hiện cụ thể thường gặp:
-
Chán ăn, khó chịu, ngủ không yên: Ở trẻ nhỏ, dấu hiệu này rõ nhất khi bú bình. Khi nuốt, áp lực trong tai giữa thay đổi, gây đau và khiến trẻ lười bú hoặc bỏ bữa. Đau tai kèm mệt mỏi cũng khiến trẻ dễ cáu gắt, bứt rứt và ngủ không sâu giấc.
-
Nghe kém: Dịch tích tụ phía sau màng nhĩ làm giảm độ rung của các xương con trong tai giữa (xương búa, xương đe, xương bàn đạp), khiến tín hiệu âm thanh truyền kém đến não.
-
Sốt: Khoảng 50% trẻ bị viêm tai giữa sẽ sốt từ 38°C đến 39°C do phản ứng viêm và nhiễm trùng.
KẾT LUẬN
Viêm tai giữa ở trẻ em là kết quả của nhiều yếu tố. Hệ miễn dịch của trẻ chưa hoàn thiện. Cấu trúc tai của trẻ có đặc thù riêng. Tác nhân gây bệnh cũng góp phần vào tình trạng này. Môi trường sống ảnh hưởng đến nguy cơ mắc bệnh. Cha mẹ cần chú ý phòng ngừa viêm tai giữa. Giữ vệ sinh tai mũi họng cho trẻ là rất quan trọng. Tránh để trẻ tiếp xúc với khói thuốc. Cần điều trị dứt điểm các bệnh hô hấp. Đưa trẻ đi khám ngay khi có dấu hiệu bất thường.
____________
HỆ THỐNG PHÒNG KHÁM MEDASSIS CLINIC
📍Cơ sở 1: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG MEDASSIS – Dr. Đạt
🏥 Địa chỉ: 212 – Nguyễn Huy Tưởng, Thanh Xuân, Hà Nội
☎️Hotline: 0988 669 212
📍Cơ sở 2: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG CHUYÊN SÂU – MedAssis | Vinmec Smartcity
🏥Địa chỉ: Lô đất ký hiệu F2-CCTP3, KĐT mới Tây Mỗ – Đại Mỗ – Vinhomes Park, Đ.Tây Mỗ, P. Tây Mỗ, Q. Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội
☎️Hotline: 024 32085678
⏰Thời gian làm việc: 8h00 – 20h00
🌐Website: http://medassisclinic.vn
#phongkhamtaimuihongmedassis #phongkhamtaimuihong #medassis #medassisclinic #chamsoctaimuihong
