Tháng 10 là thời điểm giao mùa, khi thời tiết thay đổi thất thường giữa nóng – lạnh, mưa – nắng. Đây cũng là giai đoạn nhiều phụ huynh lo lắng vì trẻ dễ mắc các bệnh đường hô hấp, trong đó phổ biến nhất là sốt, ho.
Thực tế, tình trạng này không chỉ làm trẻ mệt mỏi, bỏ ăn, quấy khóc mà còn có thể tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh lý nghiêm trọng hơn nếu cha mẹ chủ quan.
Vậy tại sao vào tháng 10 trẻ thường hay bị sốt, ho? Nguyên nhân nào khiến trẻ dễ ốm trong giai đoạn giao mùa? Và cha mẹ nên làm gì để phòng ngừa cũng như chăm sóc trẻ đúng cách? Bài viết này sẽ phân tích chi tiết, đồng thời đưa ra những khuyến nghị hữu ích từ góc nhìn y khoa.
1. Đặc điểm thời tiết tháng 10 và ảnh hưởng đến sức khỏe trẻ
1.1. Thời tiết giao mùa thất thường
-
Nhiệt độ chênh lệch ngày và đêm lớn (buổi sáng mát lạnh, trưa nóng, tối se lạnh).
-
Độ ẩm không khí thay đổi, dễ làm đường hô hấp trẻ bị khô hoặc ẩm ướt quá mức.
-
Sự thay đổi áp suất, gió mùa và bụi trong không khí cũng gia tăng.
Những yếu tố này khiến cơ thể trẻ khó thích nghi kịp, tạo điều kiện thuận lợi cho virus và vi khuẩn phát triển.
1.2. Hệ miễn dịch trẻ còn non nớt
Trẻ nhỏ, đặc biệt là dưới 6 tuổi, có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Khi thời tiết thay đổi đột ngột, khả năng điều hòa thân nhiệt và phản ứng miễn dịch của trẻ kém hơn người lớn, nên dễ dẫn đến sốt, ho và các bệnh lý đường hô hấp khác.
2. Nguyên nhân khiến trẻ dễ bị sốt, ho khi giao mùa tháng 10
2.1. Virus đường hô hấp hoạt động mạnh
-
Virus hợp bào hô hấp (RSV), virus cúm, adenovirus, rhinovirus thường bùng phát mạnh vào mùa thu – đông.
-
Đây là nhóm virus chính gây nên triệu chứng sốt, ho, chảy mũi, nghẹt mũi ở trẻ.
-
Đặc biệt, RSV còn là nguyên nhân hàng đầu gây viêm tiểu phế quản và viêm phổi ở trẻ nhỏ.
2.2. Vi khuẩn dễ xâm nhập
Sự thay đổi thời tiết làm hàng rào bảo vệ đường hô hấp suy yếu. Vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae dễ xâm nhập, gây viêm họng, viêm amidan, viêm phổi.
2.3. Dị ứng thời tiết và môi trường
-
Gió mùa mang theo bụi, phấn hoa, nấm mốc làm tăng nguy cơ dị ứng hô hấp.
-
Trẻ có cơ địa dị ứng dễ bị ho, khò khè, khó thở.
-
Một số trẻ còn bị nổi mẩn, ngứa da kèm theo.
2.4. Sinh hoạt hàng ngày chưa phù hợp
-
Cha mẹ chưa kịp điều chỉnh quần áo cho trẻ theo nhiệt độ ngày – đêm.
-
Phòng ngủ kín gió nhưng thiếu thoáng khí, tạo điều kiện vi sinh vật phát triển.
-
Trẻ chưa rửa tay thường xuyên hoặc tiếp xúc gần với bạn bè đang mắc bệnh ở trường.
3. Dấu hiệu sốt, ho ở trẻ khi giao mùa cha mẹ cần lưu ý
Không phải trường hợp sốt, ho nào cũng nguy hiểm. Tuy nhiên, cha mẹ cần phân biệt rõ để kịp thời xử lý.
3.1. Triệu chứng thường gặp
-
Sốt: từ sốt nhẹ 37,5 – 38°C đến sốt cao >39°C.
-
Ho: ho khan, ho có đờm, hoặc ho kèm khò khè.
-
Sổ mũi, hắt hơi, ngạt mũi.
-
Mệt mỏi, quấy khóc, bỏ bú, chán ăn.
3.2. Dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm
Cha mẹ cần đưa trẻ đi khám ngay nếu có:
-
Sốt cao liên tục không hạ.
-
Ho kéo dài, nặng hơn vào ban đêm, kèm khó thở.
-
Trẻ thở nhanh, co lõm ngực, tím tái.
-
Trẻ bỏ bú, nôn ói nhiều, lơ mơ hoặc co giật.
4. Biến chứng có thể gặp khi trẻ bị sốt, ho do giao mùa
Nếu không xử trí đúng cách, tình trạng sốt, ho có thể dẫn đến:
-
Viêm họng hạt, viêm amidan.
-
Viêm phế quản, viêm tiểu phế quản.
-
Viêm phổi.
-
Hen phế quản khởi phát hoặc tái phát.
-
Co giật do sốt cao ở trẻ nhỏ.
5. Cách chăm sóc trẻ khi bị sốt, ho trong tháng 10
5.1. Chăm sóc tại nhà
-
Theo dõi nhiệt độ: Dùng nhiệt kế để kiểm tra sốt, không chỉ dựa vào cảm giác sờ trán.
-
Bù nước và điện giải: Cho trẻ uống nhiều nước, sữa hoặc dung dịch oresol khi cần.
-
Dinh dưỡng hợp lý: Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu, chia nhỏ bữa. Bổ sung vitamin C, rau xanh và hoa quả.
-
Nghỉ ngơi đầy đủ: Hạn chế cho trẻ hoạt động ngoài trời khi gió lạnh, bụi nhiều.
-
Vệ sinh mũi họng: Nhỏ nước muối sinh lý, hút dịch mũi nếu trẻ còn nhỏ.
5.2. Sử dụng thuốc
-
Dùng thuốc hạ sốt (paracetamol, ibuprofen) khi trẻ sốt trên 38,5°C, theo chỉ định bác sĩ.
-
Tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định.
-
Không lạm dụng thuốc ho ức chế ở trẻ nhỏ.
5.3. Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
-
Khi có dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm như phần trên.
-
Khi sốt, ho kéo dài quá 5 ngày không cải thiện.
-
Khi trẻ có bệnh nền (hen, tim bẩm sinh, suy giảm miễn dịch).
6. Phòng ngừa sốt, ho cho trẻ khi giao mùa tháng 10
6.1. Tăng cường sức đề kháng
-
Cho trẻ ăn uống cân bằng, bổ sung đầy đủ dưỡng chất.
-
Tiêm chủng đầy đủ vaccine cúm, phế cầu, ho gà…
-
Khuyến khích trẻ vận động nhẹ nhàng, tắm nắng sáng.
6.2. Giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống
-
Rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi học về.
-
Vệ sinh đồ chơi, vật dụng thường xuyên.
-
Phòng ngủ thông thoáng, tránh ẩm mốc.
6.3. Trang phục phù hợp
-
Mặc nhiều lớp áo mỏng để dễ điều chỉnh khi thời tiết thay đổi.
-
Giữ ấm vùng cổ, ngực, bàn chân khi trời lạnh.
6.4. Hạn chế tiếp xúc nguồn lây
-
Tránh cho trẻ đến nơi đông người khi có dịch bùng phát.
-
Nếu trong gia đình có người bị cảm cúm, cần đeo khẩu trang khi tiếp xúc với trẻ.
7. Giải đáp thắc mắc thường gặp của phụ huynh
Trẻ sốt, ho nhẹ có cần uống kháng sinh không?
👉 Không. Phần lớn nguyên nhân là do virus, kháng sinh không có tác dụng. Chỉ dùng khi có chỉ định từ bác sĩ.
Trẻ bị ho dai dẳng có cần đổi thuốc liên tục không?
👉 Không nên. Ho là phản xạ bảo vệ đường hô hấp. Chỉ nên dùng thuốc ho khi thực sự cần thiết.
Có nên cạo gió, xông lá cho trẻ khi bị sốt, ho?
👉 Tuyệt đối không. Những biện pháp dân gian này có thể gây bỏng, dị ứng, làm tình trạng nặng thêm.
Kết luận
Tháng 10 – thời điểm giao mùa, trẻ dễ mắc các bệnh đường hô hấp, đặc biệt là sốt, ho do thời tiết thay đổi, hệ miễn dịch còn yếu và tác nhân gây bệnh hoạt động mạnh. Cha mẹ cần nhận biết sớm triệu chứng, chăm sóc đúng cách và đưa trẻ đi khám khi có dấu hiệu bất thường.
Việc phòng ngừa sốt, ho cho trẻ cần được ưu tiên bằng chế độ dinh dưỡng hợp lý, vệ sinh cá nhân – môi trường và tiêm phòng đầy đủ. Chủ động bảo vệ sức khỏe sẽ giúp trẻ vượt qua giai đoạn giao mùa an toàn, hạn chế nguy cơ biến chứng nguy hiểm.
____________
HỆ THỐNG PHÒNG KHÁM MEDASSIS CLINIC
📍Cơ sở 1: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG MEDASSIS – Dr. Đạt
🏥 Địa chỉ: 212 – Nguyễn Huy Tưởng, Thanh Xuân, Hà Nội
☎️Hotline: 0988 669 212
📍Cơ sở 2: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG CHUYÊN SÂU – MedAssis | Vinmec Smartcity
🏥Địa chỉ: Lô đất ký hiệu F2-CCTP3, KĐT mới Tây Mỗ – Đại Mỗ – Vinhomes Park, Đ.Tây Mỗ, P. Tây Mỗ, Q. Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội
☎️Hotline: 024 32085678
⏰Thời gian làm việc: 8h00 – 20h00
🌐Website: http://medassisclinic.vn
#phongkhamtaimuihongmedassis #phongkhamtaimuihong #medassis #medassisclinic #chamsoctaimuihong