Subtotal $0.00
Viêm tai giữa là bệnh lý tai mũi họng phổ biến ở trẻ nhỏ. Bệnh thường gặp trong giai đoạn từ 6 tháng đến 3 tuổi. Phế cầu khuẩn (Streptococcus pneumoniae) là tác nhân hàng đầu gây ra tình trạng này. Nếu không điều trị kịp thời, bệnh có thể gây biến chứng nguy hiểm. Các biến chứng thường gặp là thủng màng nhĩ, viêm xương chũm và viêm màng não. Việc nắm rõ nguyên nhân, triệu chứng và phương pháp điều trị rất quan trọng. Điều đó giúp cha mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe và thính lực cho trẻ.
Viêm tai giữa do phế cầu khuẩn là gì?
Viêm tai giữa là tình trạng viêm nhiễm xảy ra tại hòm nhĩ. Đây là khoang tai nằm ngay phía sau màng nhĩ. Khi do phế cầu khuẩn, vi khuẩn tấn công niêm mạc tai giữa. Chúng gây sưng nề, tiết dịch mủ và cản trở dẫn truyền âm thanh. Điều này khiến trẻ nghe kém hoặc thậm chí mất thính lực tạm thời.
Viêm tai giữa do phế cầu khuẩn là bệnh do vi khuẩn Streptococcus pneumoniae gây ra.
Viêm tai giữa do phế cầu khuẩn do đâu?
Viêm tai giữa do phế cầu là bệnh do Streptococcus pneumoniae gây ra. Theo thống kê, vi khuẩn này chiếm 30–50% ca viêm tai giữa cấp ở trẻ. Trẻ dưới 5 tuổi, đặc biệt từ 6–18 tháng, có nguy cơ mắc cao nhất. Bệnh thường xuất hiện sau viêm mũi họng, cảm cúm, viêm VA hoặc amidan. Đây là bệnh lý nghiêm trọng với khả năng gây nhiều biến chứng. Đặc biệt, phế cầu có thể kháng kháng sinh, gây khó khăn trong điều trị. Điều đó ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng hồi phục và sức khỏe lâu dài của bệnh nhân.
Nguyên nhân gây viêm tai giữa do phế cầu khuẩn`
Viêm tai giữa xảy ra khi vi khuẩn từ mũi họng di chuyển lên tai giữa. Tại hòm nhĩ, chúng phát triển và gây viêm. Phế cầu khuẩn là tác nhân phổ biến nhất. Ngoài ra, Haemophilus influenzae và Moraxella catarrhalis cũng thường gặp. Phế cầu khuẩn cư trú sẵn ở vùng hầu họng của cả trẻ em và người lớn. Trong điều kiện bình thường, chúng có thể tồn tại mà không gây bệnh. Tuy nhiên, khi sức đề kháng suy yếu, vi khuẩn dễ dàng xâm nhập vào tai giữa. Chúng gây viêm, tích tụ dịch mủ và tổn thương niêm mạc tai. Ngoài viêm tai giữa, phế cầu còn gây viêm phổi, viêm xoang và viêm màng não.
Nguy cơ mắc bệnh cao hơn ở một số nhóm:
-
Trẻ nhỏ: hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, vòi nhĩ ngắn và nằm ngang, vi khuẩn dễ lan lên tai.
-
Người cao tuổi: sức đề kháng suy giảm, dễ mắc bệnh.
-
Người mắc bệnh mạn tính: như đái tháo đường, COPD hoặc suy giảm miễn dịch.
Ở những đối tượng này, bệnh thường tiến triển nhanh và dễ biến chứng nặng. Vì vậy, khi có triệu chứng nghi ngờ, cần đi khám sớm để được điều trị kịp thời.
Triệu chứng viêm tai giữa do phế cầu khuẩn
Bệnh thường khởi phát sau viêm mũi họng hoặc cảm cúm. Triệu chứng có thể khác nhau theo độ tuổi, nhưng thường gặp ở trẻ nhỏ:
-
Sốt cao 38,5–40°C: Trẻ quấy khóc, bỏ bú, nôn trớ; nặng có thể co giật do sốt.
-
Đau tai: Trẻ lớn thường kêu đau; trẻ nhỏ kéo tai, lắc đầu liên tục.
-
Khó chịu, mất ngủ: Do cảm giác đau và áp lực trong tai.
-
Rối loạn tiêu hóa: Trẻ có thể đi ngoài phân lỏng nhiều lần khi sốt.
-
Chảy dịch tai: Khi màng nhĩ thủng, mủ chảy ra ngoài. Trẻ thường bớt đau nhưng bệnh chưa khỏi.
Nếu không phát hiện và điều trị, bệnh có thể trở thành viêm tai giữa mạn tính. Lúc này, dịch mủ tồn tại lâu, ảnh hưởng thính lực và gây biến chứng nguy hiểm.
Biến chứng nguy hiểm nếu không điều trị
Viêm tai giữa do phế cầu có thể gây nhiều biến chứng nặng:
-
Thủng màng nhĩ do áp lực dịch mủ.
-
Viêm xương chũm, gây sưng đau và nguy hiểm tính mạng.
-
Viêm màng não hoặc áp xe não khi vi khuẩn xâm nhập thần kinh.
-
Nghe kém hoặc điếc vĩnh viễn do tổn thương hệ thống dẫn truyền âm thanh.
Cách điều trị viêm tai giữa do phế cầu khuẩn
Điều trị phụ thuộc độ tuổi, mức độ nặng, tình trạng toàn thân và tiền sử bệnh. Nguyên tắc chung là loại bỏ vi khuẩn, giảm triệu chứng và ngăn biến chứng.
1. Quản lý và theo dõi
Không phải mọi trường hợp đều cần dùng kháng sinh ngay. Với trẻ trên 2 tuổi, triệu chứng nhẹ, có thể theo dõi 48–72 giờ. Trong giai đoạn này, bác sĩ kê thuốc hạ sốt, giảm đau và theo dõi sát. Nếu không cải thiện, mới bắt đầu dùng kháng sinh.
2. Sử dụng thuốc
-
Kháng sinh: Amoxicillin liều cao là lựa chọn đầu tiên. Nếu kèm viêm kết mạc, dùng amoxicillin–clavulanate. Trường hợp dị ứng, có thể thay thế bằng cephalosporin hoặc macrolid.
-
Giảm đau – hạ sốt: Paracetamol hoặc ibuprofen giúp trẻ dễ chịu, ăn ngủ tốt hơn.
-
Thuốc nhỏ mũi hoặc xịt mũi: Giúp thông thoáng đường thở, giảm tắc vòi nhĩ, hỗ trợ dịch thoát ra.
👉 Không tự ý dùng thuốc nhỏ tai khi chưa có chỉ định, tránh gây hại nếu màng nhĩ thủng.
3. Can thiệp thủ thuật
Áp dụng khi điều trị thuốc không hiệu quả hoặc tái phát nhiều lần.
-
Chích rạch màng nhĩ: Dẫn lưu mủ ra ngoài khi áp lực tăng cao.
-
Đặt ống thông khí: Chỉ định khi viêm tái phát ≥3 lần/6 tháng hoặc ≥4 lần/12 tháng. Ngoài ra, dùng khi dịch trong tai kéo dài ảnh hưởng thính lực và phát triển ngôn ngữ.
Phòng ngừa viêm tai giữa do phế cầu khuẩn
Phòng bệnh quan trọng hơn điều trị. Cha mẹ có thể áp dụng:
-
Tiêm vắc xin phế cầu để ngừa viêm tai giữa và các bệnh khác.
-
Điều trị triệt để viêm mũi họng, VA, amidan.
-
Vệ sinh mũi họng hằng ngày bằng nước muối sinh lý.
-
Không cho trẻ bú bình khi nằm, tránh sữa tràn vào tai.
-
Giữ môi trường sống trong lành, không khói thuốc.
-
Tăng cường dinh dưỡng và nghỉ ngơi để nâng sức đề kháng.
Khi nào cần đưa trẻ đi khám?
Cha mẹ nên cho trẻ khám ngay khi có dấu hiệu:
-
Sốt cao, đau tai dữ dội.
-
Tai chảy mủ, có mùi hôi.
-
Nghe kém rõ rệt.
-
Bệnh tái phát nhiều lần hoặc không cải thiện sau 2–3 ngày.
Kết luận
Viêm tai giữa do phế cầu khuẩn là bệnh nguy hiểm với nhiều biến chứng nặng. Phát hiện sớm và điều trị đúng cách giúp trẻ hồi phục nhanh, bảo vệ thính lực. Cha mẹ cần chú ý dấu hiệu bất thường, cho trẻ đi khám và tuân thủ phác đồ. Ngoài ra, tiêm phòng vắc xin phế cầu và chăm sóc sức khỏe toàn diện chính là chìa khóa phòng bệnh hiệu quả.
____________
HỆ THỐNG PHÒNG KHÁM MEDASSIS CLINIC
📍Cơ sở 1: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG MEDASSIS – Dr. Đạt
🏥 Địa chỉ: 212 – Nguyễn Huy Tưởng, Thanh Xuân, Hà Nội
☎️Hotline: 0988 669 212
📍Cơ sở 2: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG CHUYÊN SÂU – MedAssis | Vinmec Smartcity
🏥Địa chỉ: Lô đất ký hiệu F2-CCTP3, KĐT mới Tây Mỗ – Đại Mỗ – Vinhomes Park, Đ.Tây Mỗ, P. Tây Mỗ, Q. Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội
☎️Hotline: 024 32085678
⏰Thời gian làm việc: 8h00 – 20h00
🌐Website: http://medassisclinic.vn
#phongkhamtaimuihongmedassis #phongkhamtaimuihong #medassis #medassisclinic #chamsoctaimuihong
