Sổ mũi là tình trạng rất thường gặp ở trẻ nhỏ, đặc biệt trong mùa lạnh và giai đoạn trẻ đi học, tiếp xúc nhiều với môi trường đông người. Tuy nhiên, nhiều phụ huynh lo lắng khi trẻ sổ mũi lâu ngày không khỏi, kèm nghẹt mũi, ho đờm, thở khò khè hoặc ngủ ngáy. Đây có thể chỉ là biểu hiện kéo dài sau viêm mũi – cảm lạnh, nhưng cũng có khả năng là dấu hiệu của viêm xoang.
Bài viết dưới đây giúp phụ huynh hiểu rõ: Khi nào sổ mũi chỉ là triệu chứng của cảm lạnh thông thường, khi nào lại cảnh báo viêm xoang; cách xử lý đúng và an toàn để trẻ nhanh hồi phục.
1. Vì sao trẻ dễ bị sổ mũi kéo dài?
Đường hô hấp của trẻ nhỏ chưa hoàn thiện như người lớn. Các lông chuyển trong mũi hoạt động yếu, xoang mặt chưa phát triển hoàn chỉnh, hệ miễn dịch còn non nớt. Chính vì vậy, trẻ rất dễ:

-
Nhiễm virus từ môi trường xung quanh
-
Dị ứng thời tiết, bụi, khói, lông thú
-
Viêm mũi họng tái đi tái lại
-
Chảy mũi sau viêm, có thể kéo 2–4 tuần
Sổ mũi là cơ chế tự bảo vệ: mũi tiết dịch để tống virus, bụi và tác nhân kích ứng. Vì vậy sổ mũi kéo dài không phải lúc nào cũng nguy hiểm.
Nhưng nếu sổ mũi trên 10–14 ngày kèm nhiều triệu chứng đi kèm, phụ huynh cần nghĩ tới viêm xoang.
2. Khi nào trẻ sổ mũi lâu ngày có thể là viêm xoang?
Viêm xoang ở trẻ nhiều khi không rầm rộ như người lớn. Triệu chứng thường dễ nhầm với cảm lạnh kéo dài. Tuy nhiên, phụ huynh có thể nhận diện qua 3 nhóm dấu hiệu phổ biến sau:

2.1. Sổ mũi kéo dài > 10–14 ngày
Dịch mũi có thể:

-
Trong
-
Đục
-
Vàng
-
Xanh
Không phải dịch mũi vàng/xanh là chắc chắn viêm xoang, nhưng kéo dài liên tục thì cần lưu ý.
2.2. Nghẹt mũi, khó thở, ngủ ngáy

Trẻ có thể:
-
Thở bằng miệng
-
Ngủ há miệng
-
Ngủ không sâu giấc
-
Dễ mệt
Việc nghẹt mũi kéo dài làm trẻ dễ ho về đêm do dịch chảy xuống họng.
2.3. Ho kéo dài, đặc biệt ho về đêm
Chảy dịch mũi sau (post-nasal drip) gây kích thích và ho lâu ngày.
2.4. Hơi thở hôi, dịch mũi có mùi
Dấu hiệu khá đặc trưng của viêm xoang.
2.5. Trẻ than đau vùng mặt
-
Đau hốc mắt
-
Đau trán
-
Nặng mặt, khó chịu
2.6. Sốt dai dẳng hoặc tái đi tái lại

Không phải lúc nào cũng sốt cao; có thể chỉ âm ỉ.
Nếu trẻ có từ 2 triệu chứng trở lên, đặc biệt kéo dài quá 2 tuần, phụ huynh nên đưa trẻ đi khám để tầm soát viêm xoang.
3. Phân biệt sổ mũi do cảm lạnh và sổ mũi do viêm xoang
| Đặc điểm | Sổ mũi do cảm lạnh | Sổ mũi do viêm xoang |
|---|---|---|
| Thời gian | 5–7 ngày, tối đa 10 ngày | >10–14 ngày |
| Dịch mũi | Trong, loãng, chuyển vàng vài ngày rồi giảm | Đục, vàng–xanh kéo dài |
| Nghẹt mũi | Vừa phải | Nhiều, làm trẻ thở bằng miệng |
| Ho | Ít, chỉ vài ngày | Ho dai dẳng, nặng về đêm |
| Hơi thở | Bình thường | Có thể hôi |
| Sốt | Có thể sốt nhẹ 1–2 ngày | Sốt dai dẳng hoặc tái phát |
| Đau mặt | Hiếm | Có |
4. Những nguyên nhân khiến trẻ sổ mũi lâu ngày không khỏi ngoài viêm xoang
Không phải tất cả các trường hợp trẻ sổ mũi kéo dài đều do viêm xoang. Một số nguyên nhân khác cũng phổ biến:
4.1. Viêm mũi dị ứng
Trẻ có thể sổ mũi mạn tính nếu tiếp xúc các yếu tố kích ứng như:
-
Bụi nhà
-
Phấn hoa
-
Lông thú
-
Thay đổi thời tiết
-
Khói thuốc
Dấu hiệu kèm theo: hắt hơi nhiều, ngứa mũi, chảy nước mắt.
4.2. Viêm mũi vận mạch
Dịch mũi trong loãng suốt, tái phát khi thay đổi nhiệt độ (đi từ phòng lạnh ra ngoài trời).
4.3. Dịch mũi tồn đọng sau viêm (post-viral)
Sau các bệnh do virus như cúm, nhiễm siêu vi 3–4 tuần, trẻ vẫn có thể sổ mũi nhẹ.
4.4. Polyp mũi hoặc VA quá phát
VA lớn gây nghẹt mũi kéo dài, từ đó làm trẻ dễ:
-
Sổ mũi
-
Ngủ ngáy
-
Thở khò khè
4.5. Cơ địa miễn dịch yếu
Trẻ hay bệnh tái phát, mỗi đợt đều kéo dài.
5. Khi nào nên đưa đi khám?
Phụ huynh nên đưa trẻ đến cơ sở y tế khi:
-
Sổ mũi kéo dài > 14 ngày
-
Sổ mũi kèm ho lâu ngày không khỏi
-
Nghẹt mũi nhiều, ngủ ngáy liên tục
-
Trẻ thở bằng miệng
-
Hơi thở hôi
-
Dịch mũi đục/xanh/vàng kéo dài
-
Có đau quanh mắt, trán (nếu trẻ biết mô tả)
-
Sốt lặp lại hoặc sốt nhẹ kéo dài
Đặc biệt, trẻ nhỏ dưới 2 tuổi cần quan sát sát hơn.
6.Cách phòng ngừa sổ mũi kéo dài và viêm xoang cho trẻ
6.1. Giữ môi trường sống sạch
-
Hạn chế bụi
-
Vệ sinh máy lạnh định kỳ
-
Giặt màn – ga – thú bông mỗi tuần
6.2. Rửa tay và hướng dẫn trẻ che miệng khi ho
Giảm lây nhiễm chéo trong lớp học.
6.3. Giữ ấm khi thời tiết thay đổi
Đặc biệt khi đi ra ngoài trời lạnh.
6.4. Tăng cường đề kháng
-
Ngủ đủ
-
Dinh dưỡng tốt
-
Hoạt động thể chất thường xuyên
7. Sổ mũi lâu ngày không khỏi: Những sai lầm phụ huynh thường mắc
7.1. Tự ý dùng thuốc xịt co mạch
Trẻ có thể bị lệ thuộc thuốc, gây nghẹt mũi nặng hơn khi ngưng.
7.2. Lạm dụng hút mũi
Hút mũi quá nhiều gây trầy niêm mạc, làm sổ mũi nặng hơn.
7.3. Tự ý cho trẻ dùng kháng sinh
90% nguyên nhân sổ mũi là virus – không cần kháng sinh.
7.4. Nhỏ tỏi, gừng, dầu nóng vào mũi
Gây bỏng rát, phù nề, nguy hiểm cho trẻ.
11. Kết luận
Sổ mũi ở trẻ là triệu chứng rất thường gặp và phần lớn là lành tính. Tuy nhiên, nếu trẻ sổ mũi lâu ngày không khỏi, kéo dài trên 10–14 ngày, đặc biệt kèm nghẹt mũi, ho đêm, hơi thở hôi hoặc sốt dai dẳng, phụ huynh nên nghĩ đến khả năng viêm xoang.
Việc đưa trẻ đi khám sớm, nội soi kiểm tra và điều trị đúng giúp tránh biến chứng và giúp trẻ nhanh hồi phục. Đồng thời, chăm sóc đúng cách tại nhà đóng vai trò quan trọng trong việc rút ngắn thời gian bệnh và ngăn ngừa tái phát.
____________
HỆ THỐNG PHÒNG KHÁM MEDASSIS CLINIC
📍Cơ sở 1: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG MEDASSIS – Dr. Đạt
🏥 Địa chỉ: 212 – Nguyễn Huy Tưởng, Thanh Xuân, Hà Nội
☎️Hotline: 0988 669 212
📍Cơ sở 2: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG CHUYÊN SÂU – MedAssis | Vinmec Smartcity
🏥Địa chỉ: Lô đất ký hiệu F2-CCTP3, KĐT mới Tây Mỗ – Đại Mỗ – Vinhomes Park, Đ.Tây Mỗ, P. Tây Mỗ, Q. Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội
☎️Hotline: 024 32085678
⏰Thời gian làm việc: 8h00 – 20h00
🌐Website: http://medassisclinic.vn
#phongkhamtaimuihongmedassis #phongkhamtaimuihong #medassis #medassisclinic #chamsoctaimuihong




