Cúm A đang bước vào giai đoạn gia tăng mạnh khi thời tiết chuyển mùa, đặc biệt ở các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Nhiều bệnh viện ghi nhận lượng trẻ nhập khám tăng nhanh chỉ trong vài tuần, trong đó không ít trường hợp có diễn tiến nặng vì cha mẹ nhầm lẫn cúm A với các bệnh hô hấp thông thường.

Dù là bệnh truyền nhiễm khá phổ biến, cúm A có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu phát hiện muộn hoặc tự điều trị không đúng cách. Bài viết dưới đây cung cấp thông tin cảnh báo, dấu hiệu cần lưu ý và hướng chăm sóc chuẩn khoa học để cha mẹ chủ động bảo vệ sức khỏe cho trẻ trong thời điểm giao mùa.

1. Cúm A bùng phát mạnh thời điểm giao mùa – Vì sao lại nguy hiểm?

Vào thời điểm giao mùa, nhiệt độ và độ ẩm thay đổi liên tục khiến hệ miễn dịch suy giảm, tạo điều kiện lý tưởng cho virus cúm A phát triển và lây lan. Virus có thể tồn tại lâu hơn trong không khí lạnh, đồng thời dễ truyền từ người sang người qua giọt bắn khi ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc gần.

Tại các cơ sở y tế, số ca mắc cúm A tăng nhanh theo từng ngày. Trẻ em, người cao tuổi và người có bệnh nền là nhóm nhạy cảm nhất vì hệ miễn dịch yếu, dễ bị virus tấn công sâu vào đường hô hấp dưới.

Điều đáng lo ngại là diễn tiến cúm A ở trẻ rất nhanh, đôi khi chỉ trong 24–48 giờ sau khi sốt. Nếu không được xử trí đúng, trẻ có thể gặp các biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm phổi cấp

• Suy hô hấp

• Viêm tai giữa

• Viêm xoang

• Co giật do sốt cao

• Nhiễm khuẩn huyết

Đây là lý do cha mẹ cần đặc biệt cảnh giác trong giai đoạn giao mùa.

2. Dấu hiệu nhận biết sớm cúm A – Tránh nhầm lẫn với cảm lạnh thông thường

Cúm A giai đoạn đầu có thể biểu hiện tương tự các bệnh virus khác nhưng mức độ thường nặng và dồn dập hơn.

Những triệu chứng điển hình của cúm A:

• Sốt cao 38,5–40°C, kéo dài 2–4 ngày

• Ho khan, đau họng

• Đau nhức toàn thân, trẻ mệt lả, quấy khóc

• Chảy mũi, nghẹt mũi

• Đau đầu, chán ăn

• Nôn ói, tiêu chảy (thường gặp ở trẻ)**

Dấu hiệu cảnh báo diễn tiến nặng:

• Sốt cao liên tục không giảm dù đã dùng thuốc hạ sốt đúng liều

• Trẻ thở nhanh, rút lõm lồng ngực, thở rít

• Tím môi, tím đầu chi

• Lơ đễnh, ngủ li bì

• Ho nhiều, đờm vàng xanh, khó thở

• Không ăn uống được

Khi xuất hiện các dấu hiệu này, cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay để được can thiệp kịp thời.

3. Cúm A có thể gây biến chứng nặng – Cha mẹ tuyệt đối không chủ quan

Virus cúm A (đặc biệt là chủng H1N1 và H3N2) có khả năng tấn công mạnh vào đường hô hấp dưới. Dù đa số trẻ có thể tự hồi phục sau 5–7 ngày, nhưng vẫn tồn tại nhiều rủi ro nếu trẻ:

• Có cơ địa dị ứng

• Đang mắc bệnh nền (hen, tim mạch, tiểu đường…)

• Suy dinh dưỡng

• Tiêm phòng cúm chưa đầy đủ

• Có sức đề kháng yếu

Những biến chứng nguy hiểm cha mẹ cần biết:

1) Viêm phổi do virus – Biến chứng nặng nhất của cúm A

Trẻ thở nhanh, sốt cao, ho nhiều, phổi có ran. Viêm phổi do cúm A diễn tiến cực nhanh, có thể gây suy hô hấp và cần thở hỗ trợ.

2) Viêm tai giữa

Đây là biến chứng thường gặp ở trẻ dưới 5 tuổi.

3) Viêm xoang và bội nhiễm vi khuẩn

Khi virus làm tổn thương niêm mạc, vi khuẩn dễ xâm nhập gây bội nhiễm.

4) Co giật do sốt cao

Xảy ra khi trẻ sốt đột ngột ≥ 39°C, đặc biệt ở trẻ 6 tháng – 5 tuổi.

5) Nhiễm khuẩn huyết

Hiếm nhưng cực kỳ nguy hiểm, có thể đe dọa tính mạng nếu không điều trị kịp thời.

Việc nhận diện sớm và điều trị đúng cách đóng vai trò quyết định trong việc giảm biến chứng cho trẻ.

4. Cha mẹ nên làm gì khi trẻ nghi ngờ mắc cúm A?

Đây là phần quan trọng nhất cha mẹ cần nắm rõ ngay từ khi trẻ có biểu hiện đầu tiên.

✔️ 1. Đưa trẻ đi khám sớm

Ngay khi trẻ có dấu hiệu sốt, đau họng, ho, đau mỏi người, cần cho trẻ đến cơ sở y tế. Bác sĩ sẽ thực hiện test nhanh cúm A và đánh giá mức độ bệnh.

Việc chẩn đoán sớm giúp:

• Bắt đầu điều trị kháng virus (nếu cần) trong “khung giờ vàng” 48 giờ đầu

• Hạn chế tối đa nguy cơ viêm phổi

• Giảm nguy cơ nhập viện

✔️ 2. Tuyệt đối không tự ý dùng kháng sinh

Kháng sinh không điều trị được virus cúm A. Tự dùng kháng sinh có thể gây:

• Rối loạn tiêu hóa

• Kháng kháng sinh

• Che lấp triệu chứng, khó đánh giá diễn tiến bệnh

✔️ 3. Theo dõi sát tình trạng hô hấp và nhiệt độ

Cha mẹ cần:

• Đo nhiệt độ 3–4 lần/ngày

• Quan sát nhịp thở, màu môi, mức độ ăn uống

• Cho trẻ uống đủ nước

Nếu trẻ thở nhanh hoặc bỏ bú hoàn toàn → đi khám ngay.

✔️ 4. Giảm sốt đúng cách

• Dùng thuốc hạ sốt theo đúng liều theo cân nặng

• Lau mát cho trẻ bằng nước ấm

• Tuyệt đối không dùng aspirin cho trẻ

✔️ 5. Nghỉ ngơi và cách ly hợp lý

Cho trẻ nghỉ học vài ngày để tránh lây lan và giúp cơ thể hồi phục. Trẻ nên ở phòng thông thoáng, vệ sinh thường xuyên.

5. Làm sao để phòng ngừa cúm A hiệu quả trong thời điểm giao mùa?

Phòng bệnh luôn tốt hơn điều trị, đặc biệt với trẻ nhỏ.

▶ 1. Tiêm vaccine cúm đầy đủ mỗi năm

Đây là biện pháp hiệu quả nhất, giúp giảm 60–90% nguy cơ mắc cúm nặng.

▶ 2. Đeo khẩu trang khi đến nơi đông người

Hạn chế tiếp xúc gần với người đang ho, hắt hơi.

▶ 3. Giữ vệ sinh cá nhân

• Rửa tay bằng xà phòng

• Che miệng khi ho/ hắt hơi

• Khử khuẩn đồ chơi, vật dụng

▶ 4. Tăng sức đề kháng cho trẻ

Dinh dưỡng đầy đủ, ngủ đúng giờ, tránh để trẻ thay đổi nhiệt độ đột ngột.

6. Cúm A và những sai lầm cha mẹ thường mắc phải

Nhiều cha mẹ khiến tình trạng của trẻ nặng hơn do những sai lầm sau:

❌ Tự điều trị bằng kháng sinh

❌ Dùng thuốc hạ sốt quá liều

❌ Không cho trẻ cách ly

❌ Cho trẻ ra gió, tắm nước lạnh khi mới hạ sốt

❌ Không đưa trẻ đi khám sớm vì nhầm với cảm lạnh

Những sai lầm này khiến trẻ dễ bội nhiễm, viêm phổi hoặc nhập viện.

KẾT LUẬN

Cúm A đang tăng nhanh trong giai đoạn giao mùa và tiềm ẩn nhiều nguy cơ biến chứng nặng, đặc biệt ở trẻ em. Cha mẹ cần theo dõi sát, đưa trẻ đi khám sớm và tuyệt đối không tự ý sử dụng thuốc. Việc chủ động phòng ngừa, vệ sinh hô hấp đúng cách và tiêm vaccine mỗi năm sẽ là “lá chắn” quan trọng giúp bảo vệ trẻ trong mùa dịch cúm.

____________

HỆ THỐNG PHÒNG KHÁM MEDASSIS CLINIC
📍Cơ sở 1: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG MEDASSIS – Dr. Đạt
🏥 Địa chỉ: 212 – Nguyễn Huy Tưởng, Thanh Xuân, Hà Nội
☎️Hotline: 0988 669 212

📍Cơ sở 2: PHÒNG KHÁM TAI MŨI HỌNG CHUYÊN SÂU – MedAssis | Vinmec Smartcity
🏥Địa chỉ: Lô đất ký hiệu F2-CCTP3, KĐT mới Tây Mỗ – Đại Mỗ – Vinhomes Park, Đ.Tây Mỗ, P. Tây Mỗ, Q. Nam Từ Liêm, TP. Hà Nội
☎️Hotline: 024 32085678

⏰Thời gian làm việc: 8h00 – 20h00
🌐Website: http://medassisclinic.vn

#phongkhamtaimuihongmedassis #phongkhamtaimuihong #medassis #medassisclinic #chamsoctaimuihong